Kaza teorilerini açıklama için geliştirilen en genel kuramlar şunlardır: Domino Kuramı, Kaza/Olay Kuramı, Epidemioloji Kuramı, Sistem KuramıSistem Kuramı; Kaza oluşabilecek durumu üç parçadan oluşan bir sistem olarak görür: İnsan, makine,... More, Kombinasyon KuramıKombinasyon Kuramı; Bir tek teorinin tüm hadiseleri açıklayamayacağını savunur. Kazaların gerçek sebebi iki veya... More ve İnsan Faktörleri Kuramıdır.
Kaza Nedir? Kaza Teorileri Nelerdir?
Kaza, İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hale getiren olay olarak tanımlanmaktadır. Yasal tanımı ise, sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın işyerinde geçen zamanlarda, emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olaydır
İş kazasıÖnceden planlanmamış, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre... More; işçinin işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, emzikli kadın işçilerin çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda ya da işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu götürülüp getirilmesi sırasında gerçekleşen ve işçinin olay sırasında veya sonradan bedence ya da ruhça zarara uğramasına yol açan olaylara İŞ KAZASI denir.
İş Kazaları
İş kazalarına yol açan en önemli faktörler; tehlikeli çalışma koşulları, tehlikeli davranış ve denetimsizliktir . İş kazalarının oluş nedenleri ise, dikkatsizlik, tedbirsizlik, kurallara uymama, kullanılan araç gerecin kullanımına ilişkin bilgisizlik ve kullanılan araç gerecin bakımsız ve elverişsiz oluşu olarak sıralanabilir.
ILO iş kazasını ” belirli bir zarar ya da yaralanmaya neden olan, beklenmeyen, önceden planlanmayan bir olay ” şeklinde tanımlamıştır. İş kazasıÖnceden planlanmamış, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre... More kavramının pek çok tanımı olmakla beraber; emniyetsiz hareket ve şartlardan doğan, çalışanların can güvenliğini tehlikeye sokan, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre durmasına yol açan, önceden planlanmamış olaylar şeklinde tanımlanabilir. Kazanın tanımındaki en önemli unsur, ani ve beklenmeyen bir olay olmasıdır.
İş kazasından doğan zararlar olayın hemen sonrasında görülebileceği gibi olayın üzerinden belli bir süre geçtikten sonra da ortaya çıkabilir. Bu durumlarda, söz konusu zararın iş kazası niteliğindeki olaya bağlı olarak geliştiğinin ispatlanması halinde yine iş kazasına bağlı haklar talep edilebilir. İş kazasıÖnceden planlanmamış, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre... More geçiren işçiler sigortasız çalıştırılıyor olsalar bile Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yaparak kuruırıun iş kazası durumunda sağladığı hizmetlerden yararlanabilirler.
İşverenlerin, işçilerinin geçirdiği iş kazalarını savcılık, jandarma veya karakola derhal haber vermeleri zorunludur. Bunun işveren tarafından yapılmadığı biliniyorsa bildirimin yapılması işçiler tarafından sağlanmalıdır. Hastaneye gidildiğinde olayın iş kazası olduğunun özellikle belirtilmesi ve hastane kayıtlarına iş kazası olarak geçmesi sağlanmalıdır.
İşverenin iş kazasını bildirme yükümlülüğünü yerine getirmemesi olasılığına karşı işçinin veya yakınlarının durumu hemen Bölge Çalışma Müdürlüğü ve SGK Bölge Müdürlüğü’ ne bildirmesi yerinde olacaktır. SGK Bölge Müdürlüğü ve Bölge Çalışma Müdürlüğü müfettişleri tarafından olay yerinde inceleme yapılmakta, olayın iş kazası niteliği taşıyıp taşımadığı ve olaydaki kusur oranları tespit edilmektedir. İnceleme sırasında mümkünse işçinin olay yerinde olması ve kazayı gören diğer işçilerin ayrıntılı olarak olayı anlatması sağlanmalıdır. İş kazasıÖnceden planlanmamış, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre... More gerçekleştiğinde özel hastaneler yerine öncelikle devlet hastanelerine (özellikle de eski SSK hastanelerinden birine) gidilmesi işçi açısından daha uygun olacaktır. Çünkü özel hastane tedavi bedellerinin SGK tarafından ödenmesinde zaman zaman güçlükler çıkmakta ve işçiler bu nedenle zor durumda kalabilmektedir.
İş kazası ve meslek hastalıklarının meydana gelmesiyle ilgili olarak yapılan araştırmalar göz önüne alındığında, iş kazası ve meslek hastalığıMesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalıkları ifade eder. Geniş anlamıyla, Sigortalının çalıştığı veya yaptığı... More sayının azımsanamayacak düzeyde olduğu göze çarpmaktadır. İş kazasıÖnceden planlanmamış, çoğu zaman yaralanmalara, makine ve teçhizatın zarara uğramasına veya üretimin bir süre... More ve meslek hastalıklarının önlenmesi, dolayısıyla iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması adına yapılabileceklerin en etkili yolu, soruna insan kaynakları yönetimi açısından profesyonelce yaklaşmaktır.
Kaza Sebepleri
Kaza nedenlerine genel bir çerçeveden bakıldığında, hemen her kazada mutlaka insana bağlı bir hatanın yer aldığı görülmektedir. Ancak insana ilişkin bu hata, sadece kaza yapan kişi ile sınırlı değildir. Genelde insan hatası kavramı, operatör hatalarını veya yaralanan çalışanların hatalarını tanımlamada kullanılmıştır. Oysa bu durum insan hatalarının sınırlı bir bölümüdür. Fabrikanın projesini çizen mimardan, makineleri planlayan ve monte eden mühendise; bakım ve onarım yapan işçiden işletmeciye ve hatta fabrika hekimine kadar uzayan bir grup insanın hatası burada söz konusu olabilecektir. Konuya bu geniş açıdan bakıldığında bazı araştırmacılar şu şekilde bir açıklamada bulunmuştur: “Bütün kazaların arkasındaki temel sebep insandır “
Emniyetsiz Durum ve Hareketler
İş kazalarının sebebi yalnız kaza sırasında yaralanmış insan değildir, birçok faktör kazada rol oynar. Bu noktadan hareketle son yıllarda bir çok araştırmacı kazaları “emniyetsiz durumlar” veya “emniyetsiz hareketler” başlığı altında incelemiştir. Zira yapılan araştırmalar “kazaların güvensiz eylem ve şartlarla bağlantılı olduğu” sonucunu ifade eder. Onlara göre her bir kazada her iki hususda bir arada bulunmaktadır.
1. Emniyetsiz Durumlar
Çalışma yerlerinde iş güvenliğini bozan ve iş ortamında tehlike arz eden bütün koşullar, genel olarak çevre, makine ve malzemeden kaynaklanır. Koruyucusuz veya koruyucusu yeterli olmayan makineler veya bunlardaki montaj ve tasarım hataları, kusurlu ve noksan teçhizat, kaygan, zayıf veya arızalı döşeme yüzeyleri, kullanılan madde yapılarına uygun üretim sisteminin seçilmemiş olması, işe uygun makine kullanılmaması, işyerinin düzensizliği, yetersiz aydınlatma, gürültü, sıcaklık, sağlık koşulları gibi çalışma ortamındaki eksiklikler gibi hususlar emniyetsiz durumlardır.
2. Emniyetsiz Hareketler
İş görenin iş güvenliğini tehlikeye atan hatalı hal ve davranışlarından kaynaklanır. İşçilerin özellikle eğitim seviyesi, tecrübe düzeyi ve psikolojik durumları emniyetsiz hareketlerin yapılmasında önemli bir rol oynar. İşçinin eğitim düzeyine, fiziksel ve ruhsal kapasitesine uygun olmayan iş yükü ve fazla mesaiFazla mesai; 4857 sayılı İş Kanununa göre, haftalık 45 saati aşan çalışmaları ifade etmektedir.... More, iş güvenliği önlemlerinin bilinmemesi veya önemsenmemesi, var olan koruyucu güvenlik önlemlerinin kullanılmaması veya kullanılmaz hale getirilmesi, emniyetsiz malzeme kullanma, yükleme ve yerleştirmede karıştırma, çalışan makine ve teçhizat üzerinde bakım ve onarım yapma; gereksiz şakalaşmalar, dikkat dağıtma gibi davranışlar emniyetsiz hareketler içinde sayılabilir.
Risk Yönetiminde Kaza Teorileri
Kaza ani istenmeyen ve planlanmamış, genellikle ölüm, yaralanma veya maddi hasarla sonuçlanan bir olay olarak tanımlanabileceği gibi önceden bilinmeyen istem dışı bir tetikleyici etken sonrası aniden meydana gelip kontrol dışına çıkan ve çalışanın bedensel bütünlüğüne zarar verebilecek veya maddi hasara neden olabilecek nitelikteki olaylar şeklinde de tanımlanabilmektedir.
Risk yönetiminde kaza teorilerini açıklama için geliştirilen en genel kuramlar şunlardır: Domino Kuramı, Kaza/Olay Kuramı, Epidemioloji Kuramı, Sistem KuramıSistem Kuramı; Kaza oluşabilecek durumu üç parçadan oluşan bir sistem olarak görür: İnsan, makine,... More, Kombinasyon KuramıKombinasyon Kuramı; Bir tek teorinin tüm hadiseleri açıklayamayacağını savunur. Kazaların gerçek sebebi iki veya... More ve İnsan Faktörleri Kuramıdır.
Tek Faktör Teorisi
Tek faktör teorisiTek Faktör Teorisi; Kazanın tek bir neden sonucu ortaya çıktığını ileri sürer. Bu tek... More, bir kazanın tek bir nedenin sonucu olarak ortaya çıktığını ileri süren görüşten doğar. Eğer bu tek neden tanınabilir ve açıkçası ortadan kaldırılabilir ise, kaza tekrar etmeyecektir. Bu teori genellikle temel sağlık ve güvenlik eğitimi almış kişilerce kabul edilmemektedir.
Örnek: Bir kişinin acele bir şekilde hafif aydınlatılmış bir bölgede yürürken, ayağı bir odun parçasına takılarak sendelemesi. Tek faktör teorisiTek Faktör Teorisi; Kazanın tek bir neden sonucu ortaya çıktığını ileri sürer. Bu tek... More çözümü için odun parçasının kaldırılması yeterlidir. Teoride kaza tek bir nedene bağlanmakta iken gerçek hayatta kazalar daima birden fazla faktörün bir araya gelmesine bağlıdır.
Enerji Teorisi
William Haddon tarafından ortaya atılan enerji teorisinde kazalar daha çok muhtemelen enerji transferinde ya da enerji transferi esnasında meydana gelir. Bu enerji boşalmasının oranı önemlidir çünkü, enerji boşalması ne kadar büyükse, hasar potansiyeli de o kadar büyüktür. Tehlikelerin tanınmasında bu kavram çok sınırlandırılmış ve bu haliyle tek etken teorisine benzemektedir. Diğerinden farklı olarak enerji boşalması önemlidir.
Çok Etken Teorisi
Çok etken teorisinde kaza, birçok etkenle birlikte değerlendirilerek analiz edilir. Kaza birçok etken ile birlikte değerlendirilerek analiz edilir. Bu teori ve analiz yöntemleri birçok deneyimli sağlık ve güvenlik uzmanları tarafından da kabul edilip uygulanmaktadır. Kazalar çok etkenlidir, standart altı uygulamalar, standart altı şartların oluşması sonucu bir hatalar zinciri sonucu meydana gelir. Bu teori ve analiz yöntemleri birçok deneyimli sağlık ve güvenlik uzmanı tarafından da kabul edilip uygulanmaktadır.
Örnek: Bir kişinin acele bir şekilde hafif aydınlatılmış bir bölgede yürürken, ayağı bir odun parçasına takılarak sendelemesi
Örneğin çok etken teorisine göre çözümünde sorunun çözümüne ilişkin farklı soruların sorulması gerekmektedir. Bu kişi için bu bölgede yürümek bir zorunluluk muydu yoksa daha güvenli bir yol var mıydı? Bu kişi acele etmeseydi etrafında olanlardan daha fazla haberi olabilir ve odun parçasından kaçınabilir miydi? Eğer bu bölge daha iyi aydınlatılsaydı bu kişi odun parçasını fark edebilir miydi? Odun düştükten sonra sürece dahil olan başka kişilerce kaldırılmış olamaz mıydı?
Görüldüğü gibi kaza oluşumu üzerinde bir değil birçok faktör etkili olabilir. Ancak sorunun çözümü kök faktörün tespit edilip ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Kök faktör ortadan kaldırılmadığı sürece görünen tali faktörler ortadan kaldırılsa da kalıcı çözüm elde edilemeyecektir. Kök faktör (neden), problemin arkasında yatan gerçek sebeptir. Kök faktör analizi yaşanan problemlerin görünen nedenlerini ortadan kaldırmak yerine kalıcı bir şekilde çözüm üretmeye odaklanan bir süreçtir.
Domino Teorisi
Domino teorisiDomino Teorisi; Kazaların nedenini bulmada yararlanılan bir yöntemdir. Teori, kazalara neden olan olaylar dizisinin,... More ilk geliştirilen kaza sebep teorilerinden biridir. Teori, yaralanmaların bir dizi faktörlerden meydana geldiğini savunur. Bu teori (domino theory) endüstriyel güvenliğin aksiyonları olarak tanımlanan on ifadeden oluşur. Bu teoriye göre kazalara yol açan beş temel faktör vardır: Kalıtsal-sosyal çevre, insan hatası, güvensiz eylemler/mekanik veya fiziksel tehlikeler, kaza ve yaralanmadır.
Domino teorisinde her kaza beş tane temel nedenin arka arkaya dizilmesi sonucu meydana gelir (kaza zinciri). Şartlardan biri gerçekleşmedikçe bir sonraki gerçekleşmez ve dizi tamamlanmadıkça kaza meydana gelmez.
Bu teorinin ilk öncüsü Herbert W Heinrich’tir. Heinrich’in çalışması, kendisine ait “Sanayi Güvenliği Gerçekleri“nin ve daha sonra Domino TeorisiDomino Teorisi; Kazaların nedenini bulmada yararlanılan bir yöntemdir. Teori, kazalara neden olan olaylar dizisinin,... More olarak bilinecek olan kaza nedeni teorisinin temelini oluşturmuştur. Heinrich’ e göre bir kazaya neden olan olayların oluşumunda beş faktör vardır.
Heinrich yaralanma ve ölüme neden olan olayları domino taşlarına benzetmekte olup, bu domino taşları (kaza zinciri) soldan sağa doğru şu şekilde sıralanmaktadır:
- Kalıtsal ve sosyal çevre: Sosyal çevre şartları risklerin alınmasına yada oluşmasına yol açar. Doğa şartları karşısında insanın fiziki ve sosyal yapısındaki etkileşim bir kaza sebebidir.
- Kişinin hatası: Öfke, dikkatsizlik, eğitimsizlik, yorgunluk, anlama güçlüğü, aldırmazlık gibi nedenlerdir.
- Güvensiz hareket ve koşullar: Kötü planlama, koruyucusuz makine ve malzeme kullanma, tehlikeli çevre ya da çalışma ortamı.
- Kaza: Fiziksel veya ruhsal yaralanma ile herhangi bir şekilde zararla sonuçlanan olay.
- Yaralanma veya ölüm
İnsan Faktörleri Teorisi
Bu teori (human factors theory) kazaları, eninde sonunda insan hatasından kaynaklanan olaylar zincirine bağlar. Teori, insan hatasına yol açan üç önemli faktörü içerir: Aşırı yük, uygun olmayan tepki ve yerinde olmayan faaliyetler.
İnsan faktörü teorisi kazaları, eninde sonunda insan hatasından kaynaklanan olaylar zincirine bağlar. Teori, insan hatasına yol açan üç önemli faktörü içerir:
- Aşırı yük,
- Uygun olmayan tepki
- Yerinde olmayan faaliyetler.
Bu teoride kaza teorileri üç kategori altında sınıflandırılmıştır:
- Kaza-yatkınlık teorileri,
- İşçi kabiliyetlerine karşılık iş talebi teorileri
- Psikososyal teoriler.
Genellikle insan hatası kavramı, operatör hatalarını veya yaralanan çalışanların hatalarını tanımlamada kullanılmış olmakla birlikte bu durum insan hatalarının sınırlı bir bölümüdür. Kazaların insan hatalarından kaynaklanması birçok faktöre dayanır. Projeyi çizen mimardan, uygulayan mühendise, makineyi kullanan işçiden, yöneticilere kadar pek çok alanda insan hatası söz konusu olabilmektedir. Hata kavramına bu şekilde geniş bir açıdan bakıldığında bazı araştırmacılar kazaların arkasındaki kök faktörü insan olarak göstermişlerdir. Kaza yapan işçinin eğitimsizliği, işe uygun olmayışı, uyumsuzluğu, eğitim ve bilgi eksikliği, tecrübesizliği, yorgunluğu, heyecanlı veya üzüntülü oluşu, dalgınlığı, dikkatsizliği, ilgisizliği, düzensizliği, meleke noksanlığı ve hastalıkları vb. nedenler; ya da işçinin her şeye karşın kurallara uymamış olması da insan faktörüne bağlı temel sebepler arasındadır.
Kaza/Olay Teorisi
Bu teori (accident/incident theory) insan faktörleri teorisinin genişletilmiş bir hali olup, Dan Petersen tarafından geliştirilmiştir. Ek olarak; ergonomik yetersizlikleri, hata yapma kararı ve sistem hataları gibi yeni elemanları ortaya çıkarır.
Petersen, insan faktörleri teorisi üzerine ergonomik tuzaklar, karar verme ve sistem hataları gibi kavramları eklemiştir.
Bu teoriye göre sistemi başarısızlığa iten nedenlerden bazıları şunlardır:
- İdare, makul bir güvenlik politikası oluşturmaz.
- Güvenliği dikkate alan sorumluluk ve yetki açıkça tanımlanmamıştır.
- Ölçüm, inceleme, düzeltme ve soruşturma gibi güvenlik prosedürleri göz ardı edilir veya bunlara yeterince önem verilmez.
- İşçiler, uygun bir oryantasyona tabi tutulmaz.
- İşçilere yeterli güvenlik eğitimi verilmez.
Sistem Teorisi
Teori, bir kazanın oluşabileceği herhangi bir durumu, üç parçadan oluşan bir sistem olarak görür: İnsan, makine ve çevre. Bir sistem, birlikte bir bütün oluşturan, düzenli bir biçimde karşılıklı ilişkide bulunan ve birbirlerini etkileyen bir bileşenler grubudur. Teori, insan, makine ve çevre bileşenlerini içeren bir sistem olarak, meydana gelen kazanın içinde bulunduğu durumu gösterir.
Sistem ile ilgili kazaların önlenmesi için göz önünde bulundurulması gereken faktörler şunlardır:
- İş gereksinimleri,
- İşçilerin yetenek ve sınırları,
- Eğer iş başarılı bir biçimde tamamlanırsa elde edilecek kazanç,
- İşe kalkışmak fakat başarısız olmak durumundaki kayıp,
- Eğer işe kalkışılmazsa gelecek olan kayıp.
Kombinasyon Teorisi
Kazanın gelişimine bağlı olarak tek bir teori ile açıklanamadığı ve birden fazla teorinin birlikte kullanılması gerektiğine dayanan kaza teorisidir. Bir tek teorinin tek başına bütün olayları açıklayamayacağını savunmaktadır. Teoriye göre kazaların gerçek sebebi iki veya daha fazla modelin bir araya gelmesi ile elde edilebilmektedir.
Epidemiyoloji Teorisi
Teori (epidemiological theory), çevre faktörleri ve hastalık arasındaki ilişkiyi belirleme ve çalışma için kullanılan modellerin, çevre faktörleri ile kazalar arasındaki sebepse ilişkinin açıklanmasında da kullanılabileceğini savunur.
EpidemiyolojiBelirli bir toplumda ya da çalışılan işyerlerinde, sağlıkla ilgili olgu ve durumların ve bunların... More, toplumdaki hastalık, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen faktörleri inceleyen bir çalışma alanıdır. Çoğu zaman kazalar yaralanma olmaksızın meydana gelir ve bu durum gözden kaçar. Çok sık olarak son domino taşı yere düşene kadar bu durum dikkate alınmaz. Domino teorisinin kendi içerisinde doğruları vardır. Fakat gerçekleri sürekli yansıtması açısından da sınırlı bir teoridir. Olayların çok daha fazla tahlili ve bir fotoğrafının çekilmesi çok etken teorisiÇok Etken Teorisi; Birçok etken birlikte değerlendirilerek kazalar analiz edilir. Çok Etken Teorisi Çok... More ve domino teorisinin birlikte değerlendirilmesiyle elde edilebilir.
Bu teoride, iş sağlığının geliştirilmesi ve iş kazaların kontrolü ve önlenmesi için gereken tüm aktivitelerin planlanması, yönetilmesi ve değerlendirilmesi için gereken tüm bilgiler için üç gruba toplanmış araştırmalar yönetilir :
- Sağlıkla ilgili olayları tanımlama ve görülme sıklığını ölçme,
- Hastalık ya da kazanın neden ortaya çıktığını inceleme,
- Uygulanan sağlık hizmetinin veya programlarının etkinliğini ölçme.
İnsan Hatası
Güvenlik çalışmalarında “insan hatası” ile ilgili yaklaşımlar II. Dünya Savaşında askeri sahada uygulama alanı bulmuş, zamanla kimya ve taşımacılık sektörlerine de kaymıştır. Bu tip çalışmalar günümüzde insan hatalarının kantitatif olarak değerlendirilmesi için silah ve nükleer santral endüstrilerinde sıkça kullanılmaktadır. İnsan hatasına bağlanabilecek kaza yüzdesinin belirlenmesindeki zorluklara rağmen bir çok araştırmacı bunu başarmıştır. Heinrich (1959) ile başlayan bu tip araştırmalar günümüze kadar gelmiştir. Heinrich, kazaların % 85′ inin insan hatalarından kaynaklandığını belirlemiştir.
Kazaların nedenlerini, sınıflandırma ve faktörlerden sadece biri ile açıklamak elbette ki mümkün değildir. Bu faktörlerin birbirinden bağımsız olarak ele alınması, bazı yetersizlikleri beraberinde getirmiştir. Zira kazaların birçok faktörün değişik oranlardaki paylarının etkilenişi ile meydana geldiği kanısı kuvvet bulmaktadır. O halde, kazaları önleme hususunda yapılacak çalışmalarda, konuyla ilgili elde edilebilecek bütün faktörleri birlikte analiz ederek, kaza üreten unsurlar hakkında yönetimi uyaran, bu şekilde erken önlem alınmasına olanak sağlayan yeni teknikler geliştirilmelidir. Bu alanda yapılacak yeni çalışma ise disiplinler arası bir bilim dalı olan “Ergonomi“Hayatın insanileştirilmesi ”, “insan kullanımı için tasarım”, “çalışma ve yaşam koşullarının insanla uyumlu hale... More” desteğinde olmalıdır. Zira iş yerinin toplam güvenliği, ancak tüm fiziksel, psikolojik ve sosyolojik çalışma şartlarının güvenli tasarımına ve dolayısıyla insan performans ve kapasitesine uygun çalışma şartlarının sağlanmasına bağlıdır.
Kaynak: Neden İş Güvenliği İş Müfettişlerinin eğitim müfredatından alınarak hazırlanmıştır.
