Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik, büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla, yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli önlemler ile ilgili usul ve esasları belirler
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
Tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla, yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli önlemler ile ilgili usul ve esasları belirten yönetmelik
Resmî Gazete Tarihi: 02.03.2019 Resmî Gazete Sayısı: 30702
SON Revizyon: –
Güncelleme: 28.07.2025
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, İstisnalar, Dayanak ve Tanımlar
MADDE 1 – Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla, yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli önlemler ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
MADDE 2 – Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde belirtilen sınır değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda olmak üzere; Bölüm 1 ve Bölüm 2’ye konu olan tehlikeli maddeleri bulunduran, bulundurması muhtemel olan veya içerisindeki endüstriyel bir kimyasal prosesin kontrol kaybı esnasında bu miktarlarda tehlikeli madde oluşması beklenen, alt ve üst seviyeli kuruluşlara uygulanır.
MADDE 3 – İstisnalar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;
a) Askeri kuruluş, tesis ve depolara,
b) İyonlaştırıcı radyasyon faaliyetlerine,
c) Ek-1 Bölüm 1 ve Bölüm 2’de belirtilen miktarda ve cinste tehlikeli madde bulundursalar dahi;
1) Tehlikeli maddelerin bu Yönetmelik kapsamındaki kuruluşların sınırlarının dışında karayolu, demiryolu, kıta içi suyolu, deniz veya hava yoluyla taşınmasına ve bu transfer zinciri üzerindeki geçici ara depolama faaliyetleri ile liman, iskele ve demiryolu yükleme boşaltma istasyonlarında yapılan tehlikeli maddenin bir taşıma aracından başka bir taşıma aracına aktarılması sırasındaki yükleme, boşaltma ve nakliye işlemlerine,
2) Tehlikeli maddelerin kuruluş sınırları dışında bir boru hattıyla taşınmasına,
ç) Madenlerde, taş ocaklarında ve sondaj kuyusu vasıtasıyla minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması ve işlenmesi faaliyetlerine,
d) Denizde, minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması, depolanması ve işlenmesi ile ilgili faaliyetlere,
e) Deniz tabanı altında;
1) Sadece depolamaya ait sahalarda gaz depolanmasına,
2) Hidrokarbonlar da dahil olmak üzere minerallerin arandığı ve çıkarıldığı sahalarda gaz depolanmasına,
f) Yer altında veya yer üstünde atıkların düzenli depolandığı sahalara,
uygulanmaz.
(2) Ancak bu Yönetmelik;
a) Birinci fıkranın (c) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen boru hatları üzerinde depolama faaliyetinin yapıldığı pompa istasyonlarına,
b) Birinci fıkranın (ç) bendine bakılmaksızın tehlikeli maddelerin kullanıldığı kimyasal ve ısıl işlemlere ve bu işlemlere ilişkin depolama faaliyetleri ile maden işleme faaliyetlerinde tehlikeli maddelerin bulunduğu atık havuz ve barajlarına,
c) Birinci fıkranın (e) bendine bakılmaksızın, doğal katmanlarda, akiferlerde, tuz yataklarında ve kullanılmayan madenlerde bulunan kıyı yer altı gaz depolarına,
uygulanır.
MADDE 4 – Dayanak
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu, 15/7/2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerine dayanılarak,
b) 4/7/2012 tarihli ve 2012/18/AB sayılı Konsey Direktifi dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde,
hazırlanmıştır.
MADDE 5 – Tanımlar
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Acil hizmet birimleri: Büyük endüstriyel kazalarda, kuruluşta ve civarında zararın en aza indirilmesi amacıyla görev yapan kolluk güçleri, itfaiye, il sağlık müdürlüğü, 112 il ambulans servisi, sahil güvenlik ile arama-kurtarma hizmetleri dâhil sağlık ve güvenlik hizmetlerini gerçekleştiren birimleri,
b) Alt seviyeli kuruluş: Ek-1’in Notlar bölümünün 4 üncü maddesinde tanımlanan toplama kuralı dikkate alınmak şartıyla, Ek-1 Bölüm 1 ve Bölüm 2’de verilen tehlikeli madde listelerinde, Sütun 2’deki eşik değerlere eşit veya bunların üzerindeki, ancak Sütun 3’teki değerlerin altındaki miktarlarda tehlikeli madde bulunduran veya bulundurması muhtemel kuruluşu,
c) Askeri kuruluş, tesis ve depolar: 16/8/2013 tarihli ve 28737 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Askerî İşyerleri ile Yurt Güvenliği İçin Gerekli Maddeler Üretilen İşyerlerinin Denetimi, Teftişi ve Bu İşyerlerinde İşin Durdurulması Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan işyerlerini,
ç) Büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More: Bu Yönetmelik kapsamındaki herhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında insan ve/veya çevre sağlığı için anında veya daha sonra ciddi tehlikeye yol açabilen bir veya birden fazla tehlikeli maddenin sebep olduğu büyük bir yayılım, yangın veya patlama olayını,
d) Büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More frekansı: Büyük kaza senaryo dokümanında senaryo edilen her bir büyük endüstriyel kazanın meydana gelme frekans seviyesini,
e) Büyük kaza senaryo dokümanı: Kuruluşta büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More tehlikelerinin belirlenmesi ve bu tehlikelerden kaynaklanacak risklerin değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan dokümanı,
f) Depolama: Tehlikeli maddenin, kontrol altında tutulması veya stokta bulundurulmasını,
g) Geçici ara depolama: Nihai varış noktası belli olan, transfer zincirindeki tehlikeli maddenin, dış ortamla temas etmeyecek şekilde orijinal ambalajı bozulmadan, depolama şartlarına uygun koşullarda geçici olarak depolanmasını,
ğ) İl afet müdahale planı: 26/8/2013 tarihli ve 2013/5703 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Afet ve Acil Durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında il düzeyinde hazırlanan planı,
h) İşletmeci: İşletme sahibi veya 6331 sayılı Kanunda belirtilen işveren tanımı kapsamında, bir kuruluşun veya tesisin işletilmesinden sorumlu ve/veya buradaki teknik işletme hakkında karar verme yetkisine sahip gerçek veya tüzel kişiyi,
ı) Karışım: İki veya daha fazla maddenin kimyasal özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesi ya da çözelti oluşturmasını,
i) Kuruluş: Bu Yönetmelik kapsamında alt ve üst seviyeli olarak belirlenmiş, karayolu, demiryolu veya kıta içi suyolu ile ayrılmış iki veya daha fazla alanın bir bütün olarak değerlendirildiği aynı yerleşkede yer alan ve aynı işletmecinin kontrolü altında bulunan ortak altyapı veya faaliyetler de dâhil olmak üzere, 6331 sayılı Kanunda belirtilen işyeri tanımı kapsamında, tehlikeli maddelerin bulunduğu bir veya daha fazla tesisin yer aldığı tüm alanı,
j) Ramak kala olayİşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde... More: Kuruluşta meydana gelen; insanı, kuruluşu veya çevreyi zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olayı,
k) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma, çevre kirliliği ya da başka zararlı sonuçların meydana gelme ihtimalini,
l) SEA Yönetmeliği: 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliği,
m) Tehlike: Kuruluşta var olan ya da dışarıdan gelebilecek; insanı, kuruluşu veya çevreyi etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini,
n) Tehlikeli ekipman: İçerdiği tehlikeli maddenin niteliği, miktarı ve proses koşulları ile tesisteki yerleşimi nedeniyle büyük kazaya sebebiyet verme veya bu kazanın etkisini arttırma potansiyeline sahip olan ekipmanı,
o) Tehlikeli madde: Ek-1 Bölüm 1 Sütun 1’de listelenen veya Ek-1 Bölüm 2 Sütun 1’de listelenen bir kategori içerisindeki hammadde, ürün, yan ürün, artık ve/veya ara ürün olarak mevcut olan veya endüstriyel bir kimyasal prosesin kontrol kaybı esnasında oluşabilecek bir maddeyi veya karışımı,
ö) Tesis: Kuruluş içerisinde, tehlikeli maddelerin kullanıldığı, işlendiği, üretildiği veya depolandığı; teçhizat, yapılar, boru tesisatı, iş ekipmanları ile demiryolu rampa hatlarını, tersaneleri ve doldurma-boşaltma rıhtımları, platformları, şamandıra sistemleri, yüzen veya sabit dalgakıranları, ambarları veya benzer yapıları da içeren teknik üniteyi,
p) Üst seviyeli kuruluş: Ek-1’in Notlar bölümünün 4 üncü maddesinde tanımlanan toplama kuralı dikkate alınmak şartıyla Ek-1 Bölüm 1 ve Bölüm 2’de verilen tehlikeli madde listelerinde, Sütun 3’teki eşik değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda tehlikeli madde bulunduran veya bulundurması muhtemel kuruluşu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Yükümlülükler
MADDE 6 – İşletmecinin genel yükümlülüğü
MADDE 6 – (1) İşletmeci, büyük kazaları önlemek ve büyük bir kazanın meydana gelmesi durumunda, bunların etkilerini insana ve çevreye en az zarar verecek şekilde sınırlamak için güvenlik yönetim sistemi ile ilgili asgari olarak Ek-3’te ve ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklere ilişkin gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.
(2) İşletmeci, büyük endüstriyel bir kaza olma ihtimaline karşı, kuruluşta bulunan, büyük kaza senaryo dokümanındaki senaryolara dâhil olan her bir tehlikeli madde için müdahale yöntemi ile koruyucu donanım bilgilerini içeren Ek-7’deki formata göre bir kart hazırlar. İşletmeci; bu kartı il afet ve acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More müdürlüğü, il sağlık müdürlüğü, bağlı bulunduğu belediye ve/veya büyükşehir itfaiye teşkilatına ve kuruluşun organize sanayi bölgesi veya endüstri bölgesi içinde yer alması durumunda bağlı bulunduğu bölge yönetimleri itfaiye teşkilatına gönderir.
(3) İkinci fıkrada belirtilen karttaki bilgilerde değişiklik olması halinde, değişikliğin olmasını takip eden bir ay içinde bu kartı güncel duruma göre yeniden düzenleyerek, ilgili kurum ve kuruluşlara gönderir.
(4) İşletmecinin kuruluş dışındaki uzman kişi veya kurumlardan hizmet alması işletmecinin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
MADDE 7 – Bildirimler
MADDE 7 – (1) İşletmeci tarafından Ek-1’in Notlar bölümünün 4 üncü maddesinde tanımlanan toplama kuralı uygulanarak kuruluşun seviyesi belirlenir.
(2) Alt veya üst seviyeli kuruluşun işletmecisi bildirimini faaliyete geçmeden önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bildirim sistemini kullanarak beyan usulü ile doğru ve eksiksiz bir şekilde yapar.
(3) İşletmeci;
a) Beyan edilen tehlikeli maddelerin miktarında kuruluşun seviyesini etkileyecek bir değişiklik olması,
b) Beyan edilen tehlikeli maddelerin niteliğinde bir değişiklik olması,
c) Beyan edilen tehlikeli maddelerin fiziki şeklinde ve/veya uygulanan proseslerde kuruluşun seviyesini etkileyecek bir değişiklik olması,
ç) Bildirim sistemi üzerinden verilen kuruluş bilgilerinde herhangi bir değişiklik olması,
d) Kuruluşun faaliyetine son vermesi, devredilmesi veya bu Yönetmeliğin kapsamı dışına çıkması,
hallerinde otuz gün içerisinde bildirimini günceller.
MADDE 8 – Büyük kaza senaryo dokümanı
MADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki alt ve üst seviyeli kuruluşların işletmecisi tarafından büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More tehlikelerinin belirlenmesi ve bu tehlikelerden kaynaklanacak risklerin değerlendirilmesi amacıyla büyük kaza senaryo dokümanı hazırlanır veya hazırlatılır.
(2) Büyük kaza senaryo dokümanı, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan tehlikeli madde tanımına uygun olarak tehlikeli maddelerin belirlenmesi ve sınıflandırılması işleminden sonra, ulusal veya uluslararası standartlar ile genel kabul görmüş bilimsel literatürde yer alan yöntemlerden biri veya birkaçı bir arada kullanılarak, bu Yönetmelik kapsamında çıkarılacak büyük kaza senaryo dokümanı ile ilgili tebliğde belirtilen kriterlere uygun olarak ve aşağıdaki adımlar izlenerek hazırlanır:
a) Tehlikeli ekipmanların belirlenmesi.
b) Belirlenen tehlikeli ekipmanlar üzerinden dahili tehlikelerin tanımlanması.
c) Tehlikeli ekipmanlara etki edebilecek kuruluş dışından kaynaklanabilecek harici tehlikelerin tanımlanması.
ç) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde yer alan büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More frekansı değeri ile karşılaştırma yapmaya elverişli sonuçlar üretebilen yöntemler ile tehlikeli ekipmanlar üzerinden büyük kaza senaryolarının oluşturulması.
(3) Dâhili ve harici tehlikelerin belirlenmesi aşamasında kuruluş içinde veya dışında geçmişte yaşanmış kazalar, ramak kalalar ve kaza veri bankalarındaki ulaşılabilir kayıtlar da dikkate alınır.
(4) Büyük kaza senaryosu ikinci fıkraya göre tespit edilen tehlikelere göre belirlenen kök nedenlerden başlanarak olası yayılım, yangın veya patlama olaylarının tamamını içerecek şekilde oluşturulur. Ancak tek kök neden ve sonuç çifti kullanılarak oluşturulacak senaryolarda olası yayılım, yangın ve patlama olaylarından her biri dikkate alınır.
(5) İşletmeci, büyük kaza senaryo dokümanında kullandığı güvenilirlik verisi ile olasılık verilerini hangi veri bankalarından veya kaynaklardan aldığı konusunda ayrıntılı bilgi verir.
(6) İşletmeci, tehlikeli maddelerin cinsi ve/veya miktarındaki değişiklik nedeniyle alt veya üst seviyeli bir kuruluş haline gelmesi durumunda kapsama dâhil olduğu tarihi müteakiben bir yıl içerisinde bu dokümanı hazırlar.
(7) İşletmeci, hazırlanan büyük kaza senaryo dokümanını kuruluşta muhafaza eder.
(8) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, büyük kaza senaryo dokümanına ilişkin usul ve esasların yer aldığı bir tebliğ yayımlar.
MADDE 9 – Büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More frekansının sınır değeri
MADDE 9 – (1) İşletmeci, büyük kazaya sebep olabilecek tehlikeli ekipmanlar için senaryo edilen her bir büyük endüstriyel kazanın meydana gelme frekans değerini 1×10-4/yıl veya bundan daha küçük bir değere indirir.
MADDE 10 – Büyük kaza önleme politika belgesi
MADDE 10 – (1) Alt seviyeli kuruluşun işletmecisi; büyük kaza önleme politika belgesi ile ilgili tebliğde istenilen bilgileri ve Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sistemini dikkate alarak büyük kaza önleme politika belgesini hazırlar veya hazırlatır. Büyük kaza önleme politika belgesi büyük endüstriyel kazaları önlemek ve işyerinde yüksek seviyede koruma önlemi almak amacıyla, Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin bulunduğu bir belgedir.
(2) İşletmeci, büyük kaza önleme politika belgesini;
a) Faaliyet halindeki kuruluşlar için bu maddenin yürürlüğe girmesini müteakiben altı ay içerisinde,
b) Kuruluşun, bulundurduğu tehlikeli maddelerin cinsi ve/veya miktarındaki değişiklik nedeniyle alt seviyeli bir kuruluş haline gelmesi durumunda kapsama dâhil olduğu tarihi müteakiben bir yıl içerisinde,
c) Diğer durumlarda faaliyete geçmeden önce,
hazırlar ve kuruluşta muhafaza eder.
(3) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, büyük kaza önleme politika belgesine ilişkin usul ve esasların yer aldığı bir tebliğ yayımlar.
Büyük Endüstriyel Kazalarla İlgili Hazırlanacak Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi Tebliği
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Güvenlik Raporu ile İlgili Hususlar
MADDE 11 – Güvenlik raporu
MADDE 11 – (1) Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek-2’de belirtilen bilgileri içermek kaydıyla güvenlik raporu ile ilgili tebliğde belirtilen hususları dikkate alarak bir güvenlik raporu hazırlar ya da hazırlatır ve kuruluşta muhafaza eder. Güvenlik raporu; kuruluşun, kuruluşta yürütülen faaliyetlerin ve proseslerin tanıtımının yapıldığı, Ek-3’te belirtilen ve kuruluşta uygulanan güvenlik yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin bulunduğu bir belgedir.
(2) İşletmeye yeni açılacak kuruluş faaliyete geçmeden önce güvenlik raporunu hazırlar ve güvenlik raporunu hazırladığına dair Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yazılı bildirimde bulunur. Kuruluşta yapılacak güvenlik raporunun içerik ve yeterlilik açısından incelenmesi sonucunda tespit edilen aykırılıklar için, aykırılıkların niteliği ile işletmecinin talebi dikkate alınarak süre verilir. İşletmeci verilen süre bitiminden önce tespit edilen aykırılıkları giderdiğine dair Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yazılı başvuruda bulunması durumunda yazının Bakanlığa ulaşmasını müteakiben 5 iş günü içerisinde incelemeye devam edilir. Yapılan inceleme sonucunda aykırılıkların giderildiğinin tespit edilmesi durumunda, bu durumun işletmeciye bildirilmesini müteakiben kuruluşta faaliyete başlanır.
(3) Aşağıdaki durumlarda yer alan değişiklikler nedeniyle üst seviyeli bir kuruluş haline gelen kuruluşlar işletmeye yeni açılacak kuruluş olarak değerlendirilmez, bu durumda kuruluş güvenlik raporunu kapsama dâhil olduğu tarihi müteakiben bir yıl içerisinde hazırlar:
a) Kuruluşların birleşmesi ya da devredilmesi yoluyla kurulacak üst seviyeli kuruluşlar.
b) Kuruluşun bulundurduğu tehlikeli maddelerin cinsi ve/veya miktarındaki değişiklik nedeniyle üst seviyeli bir kuruluş haline gelen kuruluşlar.
(4) Güvenlik raporunun içerik ve yeterlilik açısından incelenmesi;
a) Güvenlik raporunda tebliğde istenen asgari bilginin bulunup bulunmadığının tespiti hakkında yapılan incelemedir.
b) Güvenlik raporunun ait olduğu kuruluşun, insan ve çevre açısından sağlığının ve güvenliğinin yeterliliği hakkında yapılan bir inceleme değildir.
(5) Güvenlik raporunda belirtilen bilginin kuruluştaki durumu yansıtması esastır ve bu bilginin doğruluğundan işletmeci sorumludur.
(6) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, güvenlik raporuna ilişkin usul ve esasların yer aldığı bir tebliğ yayımlar.
Büyük Endüstriyel Kazalarla İlgili Hazırlanacak Güvenlik Raporu Tebliği
MADDE 12 – Güvenlik raporunun, büyük kaza önleme politika belgesinin ve büyük kaza senaryo dokümanının güncellenmesi
MADDE 12 – (1) İşletmeci tarafından hazırlanan güvenlik raporu, büyük kaza önleme politika belgesi ve büyük kaza senaryo dokümanı;
a) Tehlikeli maddelerin niteliğinde, fiziki şeklinde veya depolama şeklinde değişiklik olması,
b) Tehlikeli maddelerin depolandığı veya kullanıldığı proseslerde değişiklikler olması,
c) Kuruluşta büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More veya büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More tanımı kapsamında ramak kala olayİşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde... More meydana gelmesi,
ç) Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sisteminde bir değişiklik yapılması,
d) Bildirim sistemi üzerinden verilen kuruluş bilgilerinde herhangi bir değişiklik olması,
durumlarında gözden geçirilir ve güncellenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Acil Durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More Planları
MADDE 13 – Dâhili acil durum planıAcil durum planı; İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin... More
MADDE 13 – (1) Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, Ek-4’te belirtilen bilgileri ve dâhili acil durum planıAcil durum planı; İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin... More ile ilgili tebliğde belirtilen hususları dikkate alarak bir dâhili acil durum planıAcil durum planı; İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin... More hazırlar veya hazırlatır ve kuruluşta muhafaza eder.
(2) İşletmeci, dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planını; kuruluşun bulundurduğu tehlikeli maddelerin cinsi ve/veya miktarındaki değişiklik nedeniyle üst seviyeli bir kuruluş haline gelmesi durumunda kapsama dâhil olduğu tarihi müteakiben bir yıl içerisinde hazırlar.
(3) İşletmeye yeni açılacak kuruluş faaliyete geçmeden önce dahili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planını hazırlar.
(4) Kuruluşta muhtemel bir kontrol kaybı sonrası kıyı ve/veya deniz kirliliği olasılığının öngörülmesi halinde, 21/10/2006 tarihli ve 26326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden onaylanmış kıyı tesisi acil müdahale planları sadece kıyı ve/veya deniz kirliliğine müdahale etme bakımından geçerli sayılır. Kuruluşlar, bahse konu hususu dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planlarında belirtirler.
(5) Dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planında belirtilen bilginin kuruluştaki durumu yansıtması esas olup bu bilginin doğruluğundan ve kuruluşta meydana gelmesi muhtemel kaza sonrası oluşabilecek çevre kirliliğinden işletmeci kusur şartı aranmaksızın sorumludur.
(6) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planına ilişkin usul ve esasların yer aldığı bir tebliğ yayımlar.
Büyük Endüstriyel Kaza Risklerinin Azaltılmasına Yönelik Dahili Acil Durum Planı Tebliği
MADDE 14 – Dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planlarının gözden geçirilmesi ve tatbik edilmesi
MADDE 14 – (1) İşletmeci, üç yılı aşmayan aralıklarla dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planını gözden geçirir, gerektiğinde günceller, tatbik eder ve acil hizmet birimlerinin yeterli düzeyde tatbikata katılmasını sağlamak için gerekli çalışmaları yapar.
(2) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde belirtilen belge ve dokümanlarda güncelleme yapılması durumunda ve işletmecinin gerekli gördüğü hallerde dâhili acil durum planıAcil durum planı; İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin... More derhâl güncellenir.
MADDE 15 – Dâhili acil durum planıAcil durum planı; İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin... More ile il afet müdahale planının uygulanması
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik gereği dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planını hazırlamış olan işletmeci, büyük bir kaza veya niteliği itibarıyla büyük bir kazaya yol açması beklenebilecek kontrolsüz bir olay meydana geldiği zaman, bu planı gecikmeksizin uygular ve söz konusu durumla ilgili il afet ve acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More müdürlüğüne bilgilendirme yapar.
(2) Dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planının müdahalede yetersiz kaldığı durumlarda, işletmeci il afet ve acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More müdürlüğüne dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planının yetersiz kaldığı bilgisini verir. İl afet ve acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More müdürlüğü koordinasyonunda il afet müdahale planı gereğince müdahale faaliyetleri yürütülür.
Büyük Endüstriyel Kaza Risklerinin Azaltılmasına Yönelik Dahili Acil Durum Planı Tebliği
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
MADDE 16 – Kamunun bilgilendirilmesi
MADDE 16 – (1) Alt ve üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, Ek-5 Bölüm 1’de yer alan bilgilerden az olmamak kaydıyla kamuyu internet sitesi, internet sitesi yoksa bağlı bulunduğu sanayi ve/veya ticaret odası internet sitesi üzerinden sürekli bilgilendirir ve gerektiğinde bu bilgileri günceller.
(2) Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, ayrıca;
a) Ek-5 Bölüm 2’de belirtilen bilgileri hazırlar ve internet sitesi üzerinden kamuya, güncel, net ve açıklayıcı bir şekilde talebe bağlı olmaksızın sağlar.
b) Beş yılı geçmeyen aralıklarla düzenli olarak bu bilgileri günceller.
c) Büyük endüstriyel kazalarla ilgili hazırlanacak güvenlik raporu, büyük kaza önleme politika belgesi, büyük kaza senaryo dokümanı ve dâhili acil durum planıAcil durum planı; İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin... More ile ilgili tebliğlerde belirtilen gizli bölümler dışında kalan diğer bilgilerin kendisinden talep edilmesi halinde, kuruluşta meydana gelebilecek büyük kaza tehlikeleri ve bu tehlikelerin potansiyel etkileri ve alınacak önlemler hakkında, genel bilgiyi içeren teknik olmayan bir özeti de içerecek şekilde düzenlenmiş bilgileri talep edenlere sağlar.
(3) Birinci ve ikinci fıkralarda verilen bilgilerin doğruluğundan işletmeci sorumludur.
Büyük Endüstriyel Kaza Risklerinin Azaltılmasına Yönelik Dahili Acil Durum Planı Tebliği
MADDE 17 – Büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More meydana gelmesi sonrasında işletmeci tarafından sağlanması gereken bilgiler
MADDE 17 – (1) İşletmeci, kuruluşta büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More meydana geldiği takdirde, mümkün olan en kısa sürede, en uygun araçları kullanarak aşağıdakileri yerine getirir:
a) Valilik, çevre ve şehircilik il müdürlüğü, il afet ve acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More müdürlüğü, bağlı bulunduğu belediye ve/veya büyükşehir itfaiye teşkilatına ve kuruluşun organize sanayi bölgesi veya endüstri bölgesi içinde yer alması durumunda bağlı bulunduğu bölge yönetimleri itfaiye teşkilatına, il sağlık müdürlüğünü ve kuruluş organize sanayi bölgesinde veya endüstri bölgesinde ise ilgili bölge yönetimlerini meydana gelen kazadan derhal haberdar eder ve bu kaza ile ilgili aşağıdaki bilgileri sağlar:
1) Kazanın oluşumu ve gelişim seyri.
2) İlgili tehlikeli maddeler ve miktarları.
3) Kazanın insan sağlığı, çevre ve mallar üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi için gerekli olan mevcut veriler.
4) Alınan acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More önlemleri.
5) İrtibat için kuruluş içi acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More yönetim merkezinde tüm operasyonu yönetmekle sorumlu olan baş kontrolörün isim ve iletişim bilgileri.
b) Kuruluş sınırları içerisinde meydana gelen büyük bir kaza, Ek-6’da verilen büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More bildirim kriterlerinden en az birini sağlıyorsa işletmeci tarafından bu fıkranın (c) bendinde belirtilen bölüm doldurulur.
c) İşletmeci, kuruluşunda meydana gelen büyük bir kazayı müteakip altmış gün içerisinde, bildirim sisteminde yer alan kaza raporlama bölümünü doldurur ve çıktısını alarak çevre ve şehircilik il müdürlüğü ile il afet ve acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More müdürlüğüne gönderir. Kazanın orta ve uzun dönem etkilerinin hafifletilmesi ve bu tip bir kazanın tekrarlanmasının önlenmesine ilişkin yeni bilgilerin elde edilmesi veya ileri bir araştırma sonucu, daha önce verilen bilgileri değiştiren ek bulguların elde edilmesi durumunda bilgiler işletmeci tarafından güncellenir.
MADDE 18 – Denetimler
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren kuruluşların denetimleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve/veya Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından programlı ve program dışı denetimler yapılmak suretiyle gerçekleştirilir.
(2) Denetim planı/programı alt ve üst seviyeli tüm kuruluşlar göz önünde bulundurularak üst seviyeli kuruluşlar için 2 takvim yılı içerisinde en az bir kez, alt seviyeli kuruluşlar için 4 takvim yılı içerisinde en az bir kez olacak şekilde hazırlanır.
(3) Bu Yönetmelik kapsamındaki bir kuruluşta büyük kaza olması durumunda ve incelemenin gerekli görüldüğü hallerde yapılan program dışı denetimlerde;
a) Kazanın analizi yapılarak kazanın meydana geliş sebeplerini ve gelecekte benzer kazaların meydana gelmemesi için alınması gereken tedbirleri tespit etmeye yönelik incelemelerde bulunulur,
b) Benzer kazaların meydana gelmemesi için işletmeciden gerekli tedbirlerin alınması istenir,
c) İşletmecinin bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirip getirmediği kontrol edilir.
(4) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı kendi mevzuatı çerçevesinde denetimleri gerçekleştirir.
MADDE 19 – İdari tedbirler ve yaptırımlar
MADDE 19 – (1) Denetimlerde;
a) Üst seviyeli bir kuruluşun güvenlik raporunun olmaması durumunda Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından kuruluşun tamamında iş durdurulur.
b) Bu Yönetmelikte tanımlanan hususlara aykırılık halinde 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
MADDE 20 – Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 20 – (1) 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 21 – (1) Aşağıda belirtilen maddelerle ilgili uygulamada çıkacak tereddütleri gidermeye karşılarında belirtilen Bakanlıklar yetkilidir:
a) 8, 9, 10, 11 ve 12 nci maddeler için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı.
b) 7, 13 ve 14 üncü maddeler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
c) 15 inci maddesini müştereken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı.
ç) 18 ve 19 uncu maddelerini müştereken Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
d) Diğer maddeleri müştereken Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı.
GEÇİCİ MADDE 1 – İşletmeye yeni açılacak kuruluş
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 1/7/2019 tarihinden sonra işletmeye açılacak olan kuruluşlar işletmeye yeni açılacak kuruluş olarak değerlendirilir. İşletmeye açılma tarihi, 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik gereğince işyeri açılma ruhsatının düzenlendiği tarih esas alınarak belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 2 – Bildirim yükümlülüğü
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Faaliyet halindeki alt veya üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, 7 nci madde kapsamında yerine getirmesi zorunlu olan bildirim yükümlülüğünü 1/7/2019 tarihine kadar tamamlar.
(2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesine istinaden yapılmış olan bildirimler, bu Yönetmeliğe göre yapılmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 3 – Kantitatif risk değerlendirmesi yükümlülüğü
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesi gereğince alt ve üst seviyeli kuruluşlarca hazırlanması zorunlu olan kantitatif risk değerlendirmesi, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen büyük kaza senaryo dokümanı hazırlanması için belirlenen süreye kadar geçerlidir.
GEÇİCİ MADDE 4 – Mevcut tebliğlerin geçerliliği
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin 10, 11 ve 13 üncü maddelerine göre çıkarılacak tebliğler yayımlanıncaya kadar 20 nci madde kapsamında yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe dayanılarak yayımlanan tebliğlerin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
MADDE 22 – Yürürlük
MADDE 22 – (1) Bu Yönetmeliğin;
a) 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası, 8, 9, 13 ve 16 ncı maddeleri 1/7/2020 tarihinde,
b) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 23 – Yürütme
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı, Çevre ve Şehircilik Bakanı ve İçişleri Bakanı müştereken yürütür.
______________
EKLER
TEHLİKELİ MADDELER
GÜVENLİK RAPORUNDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER
GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ İLE İLGİLİ OLARAK YÖNETMELİĞİN 10 uncu VE 11 İNCİ MADDELERİNDE BELİRTİLEN PRENSİPLER VE BİLGİLER İLE BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİNE YÖNELİK İŞLETMENİN ORGANİZASYONU
ACİL DURUM PLANLARINDA BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZA BİLDİRİM KRİTERLERİ
TEHLİKELİ MADDEYE MÜDAHALE KARTI
Ekleri indirmek için tıklayınız.
EK-1 TEHLİKELİ MADDELER
Bölüm 1 Sütun 1’de listelenen zararlılık kategorilerinde yer alan tehlikeli maddeler Sütun 2 ve 3’te yer alan niteleyici miktarlara tabidir.
Bölüm 1’de yer alan ve aynı zamanda Bölüm 2’de de listelenen tehlikeli maddeler için, Bölüm 2 Sütun 2 ve 3’te yer alan niteleyici miktarlar uygulanır.
BÖLÜM 1
Tehlikeli Maddelerin Zararlılık Kategorileri
Bu kısım Sütun 1’de listelenen zararlılık kategorilerinin kapsamına giren tüm tehlikeli maddeleri kapsar:
Sütun 1 | Sütun 2 | Sütun 3 |
11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik uyarınca Zararlılık Kategorileri | Tehlikeli maddelerin niteleyici miktarı (ton) | |
Alt Seviye | Üst Seviye | |
Başlık ‘H’ – SAĞLIK TEHLİKELERİ | ||
H1 AKUT TOKSİK Kategori 1, tüm maruz kalma yolları | 5 | 20 |
H2 AKUT TOKSİK
– Kategori 2, tüm maruz kalma yolları veya – Kategori 3, soluk alma yoluyla maruz kalma (Not 7’ye bakınız) |
50 | 200 |
H3 BELİRLİ HEDEF ORGAN TOKSİSİTESİ (BHOT) – TEKLİ MARUZİYET (TM) Kategori 1 | 50 | 200 |
Başlık ‘P’- FİZİKSEL TEHLİKELER | ||
P1a PATLAYICILAR (Not 8’e bakınız)
– Kararsız patlayıcılar veya – Patlayıcılar, UN ADRTehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması "ADR" olarak ifade edilir. ADR... More Kısım 1.1, 1.2, 1.3, 1.5 veya 1.6, veya 11/12/2013 tarihli ve 28848 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Maddelerin ve Karışımların Fiziko-Kimyasal, Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özelliklerinin Belirlenmesinde Uygulanacak Test Yöntemleri Hakkında Yönetmelikte yer alan A13/14 metoduna göre patlayıcı özellikleri olan ve Organik Peroksitler veya Kendinden Reaktif maddeler ve karışımlar zararlılık sınıflarına ait olmayan madde veya karışımlar |
10
|
50 |
P1b PATLAYICILAR (Not 8’e bakınız) Patlayıcılar, UN ADRTehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması "ADR" olarak ifade edilir. ADR... More Kısım 1.4 (Not 10’a bakınız) | 50 | 200 |
P2 ALEVLENİR GAZLAR
Alevlenir gazlar Kategori 1 veya 2 |
10 | 50 |
P3a ALEVLENİR AERESOLLER (Not 11.1’e bakınız)
Alevlenir aeresoller Kategori 1 veya 2: Alevlenir gazlar Kategori 1 veya 2 veya alevlenir sıvılar Kategori 1’i içeren |
150 (net) | 500 (net) |
P3b ALEVLENİR AERESOLLER (Not 11.1’e bakınız)
Alevlenir aeresoller Kategori 1 veya 2: Alevlenir gazlar Kategori 1 veya 2’yi ya da alevlenir sıvılar Kategori 1’i içermeyen (Not 11.2’ye bakınız) |
5 000 (net) | 50 000 (net) |
P4 OKSİTLEYİCİ GAZLAR
Oksitleyici gazlar Kategori 1 |
50 | 200 |
P5a ALEVLENİR SIVILAR
– Alevlenir sıvılar Kategori 1, veya – Kaynama noktalarının üzerinde tutulan alevlenir sıvılar Kategori 2 veya 3, veya – Parlama noktası ≤ 60 °C olan ve kaynama noktalarının üzerinde tutulan diğer sıvılar (Not 12’ye bakınız) |
10 | 50 |
P5b ALEVLENİR SIVILAR
– Yüksek basınç veya yüksek sıcaklık gibi, büyük kaza tehlikesi oluşturabilecek özel proses koşullarındaki alevlenir sıvılar Kategori 2 veya 3, veya – Yüksek basınç veya yüksek sıcaklık gibi, büyük kaza tehlikesi oluşturabilecek özel proses koşullarındaki ve parlama noktası ≤ 60 °C olan diğer sıvılar (Not 12’ye bakınız) |
50 | 200 |
P5c ALEVLENİR SIVILAR
P5a ve P5b kapsamına girmeyen alevlenir sıvılar Kategori 2 veya 3 |
5 000 | 50000 |
P6a KENDİNDEN REAKTİF MADDELER ve KARIŞIMLAR ile ORGANİK PEROKSİTLER
Kendinden reaktif maddeler ve karışımlar Tip A veya B veya Organik peroksitler Tip A veya B |
10 | 50 |
P6b KENDİNDEN REAKTİF MADDELER ve KARIŞIMLAR ile ORGANİK PEROKSİTLER
Kendinden reaktif maddeler ve karışımlar Tip C, D, E veya F veya Organik peroksitler Tip C, D, E veya F |
50 | 200 |
P7 PİROFORİK SIVILAR VE KATILAR
Piroforik sıvılar Kategori 1 veya Piroforik katılar Kategori 1 |
50 | 200 |
P8 OKSİTLEYİCİ SIVILAR VE KATILAR
Oksitleyici sıvılar Kategori 1, 2 veya 3, veya Oksitleyici katılar Kategori 1, 2 veya 3 |
50 | 200 |
Başlık ‘E’ – ÇEVRESEL TEHLİKELER | ||
E1 Sucul ortam için zararlı Kategori Akut 1 veya Kronik 1 | 100 | 200 |
E2 Sucul ortam için zararlı Kategori Kronik 2 | 200 | 500 |
Başlık ‘O’ – DİĞER TEHLİKELER | ||
O1 Zararlılık ifadesi EUH014 olan madde veya karışımlar | 100 | 500 |
O2 Su ile temas ettiğinde alevlenir gazlar çıkaran madde ve karışımlar, Kategori 1 | 100 | 500 |
O3 Zararlılık İfadesi EUH029 olan madde veya karışımlar | 50 | 200 |
BÖLÜM 2
Adlandırılmış Tehlikeli Maddeler
Sütun 1 | Sütun 2 | Sütun 3 | |||
CAS numarasıKimyasal Kuramlar Servisi tarafından verilen numarası "CAS numarası" olarak ifade edilir. CAS numarası a)... More (1) | Tehlikeli maddelerin niteleyici miktarı (ton) | ||||
Tehlikeli Maddeler | Alt Seviye | Üst Seviye | |||
|
– | 5 000 | 10 000 | ||
|
– | 1 250 | 5 000 | ||
|
– | 350 | 2 500 | ||
|
– | 10 | 50 | ||
|
– | 5 000 | 10 000 | ||
|
– | 1 250 | 5 000 | ||
|
1303-28-2 | 1 | 2 | ||
|
1327-53-3 | – | 0,1 | ||
|
7726-95-6 | 20 | 100 | ||
|
7782-50-5 | 10 | 25 | ||
|
– | – | 1 | ||
|
151-56-4 | 10 | 20 | ||
|
7782-41-4 | 10 | 20 | ||
|
50-00-0 | 5 | 50 | ||
|
1333-74-0 | 5 | 50 | ||
|
7647-01-0 | 25 | 250 | ||
|
– | 5 | 50 | ||
|
– | 50 | 200 | ||
|
74-86-2 | 5 | 50 | ||
|
75-21-8 | 5 | 50 | ||
|
75-56-9 | 5 | 50 | ||
|
67-56-1 | 500 | 5 000 | ||
|
101-14-4 | – | 0,01 | ||
|
624-83-9 | – | 0,15 | ||
|
7782-44-7 | 200 | 2 000 | ||
2,6 – Toluendiizosiyanat |
584-84-9
91-08-7 |
10 | 100 | ||
|
75-44-5 | 0,3 | 0,75 | ||
|
7784-42-1 | 0,2 | 1 | ||
|
7803-51-2 | 0,2 | 1 | ||
|
10545-99-0 | – | 1 | ||
|
7446-11-9 | 15 | 75 | ||
|
– | – | 0,001 | ||
4-Aminobifenil ve/veya tuzları, Benzotriklorür, Benzidin ve/veya tuzları, Bis(klorometil)eter, Klorometilmetileter, 1,2-Dibrometan, Dietilsülfat, Dimetilsülfat, Dimetilkarbamoil klorür, 1,2-Dibrom-3-klorpropan, 1,2-Dimetilhidrazin, Dimetilnitrozamin, Hekzametilfosforiktriamit, Hidrazin, 2-Naftilamin ve/veya tuzları, 4-Nitrodifenil ve 1,3-Propansulton |
– | 0,5 | 2 | ||
(a) Benzin ve naftalar, (b) Kerosenler (jet yakıtları dahil), (c) Gaz yağları (dizel yakıtlar, ev ısıtma yağları ve gaz yağ karışımları dahil) (ç) ağır fuel-oiller (d) (a)’dan (ç)’ye kadar olan şıklarda işaret edilen ürünlerdeki gibi alevlenirlik ve çevresel tehlikelere benzer özelliklerde ve aynı amaca hizmet eden alternatif yakıtlar |
– | 2 500 | 25 000 | ||
|
7664-41-7 | 50 | 200 | ||
|
7637-07-2 | 5 | 20 | ||
|
7783-06-4 | 5 | 20 | ||
|
110-89-4 | 50 | 200 | ||
|
3030-47-5 | 50 | 200 | ||
|
5397-31-9 | 50 | 200 | ||
(*) Karışımın, içeriğinde sodyum hipoklorit olmadığı zaman Sucul Akut Kategori 1 [H400] olarak sınıflandırılmaz. |
200 | 500 | |||
|
107-10-8 | 500 | 2 000 | ||
|
1663-39-4 | 200 | 500 | ||
|
16529-56-9 | 500 | 2 000 | ||
|
533-74-4 | 100 | 200 | ||
|
96-33-3 | 500 | 2 000 | ||
|
108-99-6 | 500 | 2 000 | ||
|
109-70-6 | 500 | 2 000 | ||
(1) CAS numaraları yalnızca gösterge amaçlıdır. | |||||
NOTLAR
- Madde ve karışımlar 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğe göre sınıflandırılmıştır.
- Karışımlar; yüzde (%) kompozisyonu veya diğer bir açıklamanın verilmemiş olması halinde ve Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliği kapsamında belirtilen özelliklerine göre belirlenmiş konsantrasyon limitleri arasında kalmaları şartıyla saf madde gibi değerlendirilir.
- Yukarıda belirtilen niteleyici miktarlar her kuruluş için geçerlidir.
Yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanması için dikkate alınacak miktarlar, kuruluş sınırları içinde herhangi bir zamanda bulundurulan ya da bulundurulması muhtemel en yüksek miktarlardır.
Bir kuruluşta ilgili niteleyici miktarın % 2’sine eşit ya da daha az miktarda bulunan tehlikeli maddeler, kuruluştaki konumları kuruluşun başka bir yerindeki büyük bir kazayı tetiklemeyecek şekilde ise mevcut toplam miktarı hesaplarken ihmal edilebilir.
- Kuruluşun bu Yönetmelik kapsamında olup olmadığı ve seviyesini belirlemek için aşağıda ayrıntıları verilen toplama kuralı uygulanır.
Birinci Adım;
Öncelikle kuruluşta bulunan tehlikeli maddeler sağlık tehlikeleri (H), fiziksel tehlikeler (P) ve çevresel tehlikeler (E) başlıkları altında gruplandırılır:
(a) Bölüm 2’de yer alan ve akut toksisite Kategori 1, 2 ya da 3 (solunum yolu) ya da Belirli Hedef Organ Toksisitesi Tekli Maruziyet (BHOT TM) Kategori 1 özelliği gösteren tehlikeli maddeler ile Bölüm 1’de yer alan Başlık H, H1 ila H3 arası girdileri altındaki tehlikeli maddeler sağlık tehlikeleri (H) başlığı altında,
(b) Bölüm 2’de yer alan ve patlayıcılar, alevlenir gazlar, alevlenir aeresoller, oksitleyici gazlar, alevlenir sıvılar, kendinden reaktif madde ve karışımlar, organik peroksitler, piroforik sıvılar ve katılar, oksitleyici sıvılar ve katılar özelliği gösteren tehlikeli maddeler ile Bölüm 1’de Başlık P, P1 ila P8 arası girdileri altındaki tehlikeli maddelerin Fiziksel Tehlikeler (P) başlığı altında,
(c) Bölüm 2’de yer alan ve sucul ortam için zararlı akut kategori 1, kronik kategori 1 ya da kronik kategori 2 özelliği gösteren tehlikeli maddeler ile Bölüm 1’de Başlık E, E1 ve E2 girdileri altındaki tehlikeli maddelerin Çevresel Tehlikeler (E) başlığı altında,
değerlendirilir.
İkinci Adım;
Her bir grup için;
m1/MÜ1 + m2/MÜ2 + m3/MÜ3 + m4/MÜ4 + m5/MÜ5 + …
işlemi yapılır. İşlem sonuçlarından herhangi biri 1’e eşit ya da daha büyük ise, kuruluş üst seviyeli olarak sınıflandırılır.
Burada:
mx = Ek-1 Bölüm 1’de ilgili tehlikeli madde kategorisinde yer alan kuruluştaki “x” tehlikeli maddesinin miktarı (ton) ya da Bölüm 2’de listelenen, kuruluştaki “x” tehlikeli maddesinin miktarı (ton)
ve MÜX = Ek-1 Bölüm 1 Sütun 3 ya da Bölüm 2 Sütun 3’te yer alan “x” tehlikeli maddesi ya da tehlikeli madde kategorisi için niteleyici miktar.
İkinci adımda uygulanan işlem sonuçlarının tümünün 1’den küçük olduğu durumda üçüncü adıma geçilir.
Üçüncü Adım;
m1/MA1 + m2/MA2 + m3/MA3 + m4/MA4 + m5/MA5 + …
işlemi yapılır. İşlem sonuçlarından herhangi biri 1’e eşit ya da daha büyük ise, kuruluş alt seviyeli olarak sınıflandırılır.
Burada:
mx = Ek-1 Bölüm 1’de ilgili tehlikeli madde kategorisinde yer alan kuruluştaki “x” tehlikeli maddesinin miktarı (ton) ya da Bölüm 2’de listelenen, kuruluştaki “x” tehlikeli maddesinin miktarı (ton)
MAX = Ek-1 Bölüm 1 Sütun 2 ya da Bölüm 2 Sütun 2’de yer alan “x” tehlikeli maddesi ya da kategorisi için ilgili niteleyici miktar.
Üçüncü adımdaki işlem sonuçlarının tümünün 1’den küçük olması durumunda kuruluş yönetmeliğin kapsamı dışında değerlendirilir.
- Maden atıkları dâhil olmak üzere, Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik kapsamında olmayan, ancak; bir tesiste bulunan ya da bulunma ihtimali olan ve tesisteki koşullar dâhilinde büyük kaza potansiyeline sahip tehlikeli maddeler bu Yönetmelik kapsamındaki en yakın kategori ya da adlandırılmış tehlikeli madde ile eşleştirilir.
- Bir tehlikeli maddenin birden fazla sınıflandırmaya tabii olduğu durumda, bu Yönetmeliğin amacına uygun olarak her bir başlık (H, P, E) altında yer alan en düşük niteleyici miktar esas alınarak toplama kuralı uygulanır. Ancak, Not 4’teki kuralın uygulanması için, Not 4 (a), 4 (b) ve 4 (c)’deki her bir başlık altında (H, P, E) ilgili sınıflandırmaya karşılık gelen niteleyici miktar esas alınır.
- Ağız yolu ile (H 301) Akut Toksik Kategori 3’e giren tehlikeli maddelerin, akut solunum toksisitesi veya akut cilt toksisite altında sınıflandırılmasının türetilemediği durumda, (Örneğin; solunum ve cilt toksisitesine ilişkin güvenilir verilerin eksikliğine bağlı olarak sınıflandırılamaması) bu maddeler H2 Akut Toksik Kategorisinde değerlendirilir.
- Patlayıcılar zararlılık sınıfı; patlayıcı eşyaları da içerir (Bakınız; Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik Ek-1 Kısım 2.1). Bu eşya içinde yer alan patlayıcı maddePatlayıcı madde; atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya... More ya da karışımın miktarının bilinmesi durumunda bu miktar, bilinmemesi durumunda ise eşyanın tümü patlayıcı olarak dikkate alınır.
- Maddelerin ve karışımların patlayıcı özellikleri için test yalnızca; Tehlikeli Malların Taşınmasına Dair Birleşmiş Milletler Tavsiyeleri, Test ve Kriterler Rehberinin (Birleşmiş Milletler Test ve Kriter Elkitabı)([1]) 3’üncü Bölümünün 6’ıncı Ek’ine göre görüntüleme prosedüründe madde ya da karışımın potansiyel olarak patlayıcı özellikler taşıdığının belirlenmesi durumunda gereklidir.
- UN ADRTehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması "ADR" olarak ifade edilir. ADR... More Kısım 1.4’teki patlayıcılardan ambalajı açılmış ya da yeniden ambalajlanmış olanlar; bunların tehlikesinin halen Kısım 1.4’e karşılık gelmediği durumlarda, Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliği ile uyumlu olarak, P1a girdisine atanır.
11.1. 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aerosol Kaplar Yönetmeliğinde ‘Çok kolay alevlenir’ ve ‘Alevlenir’ olarak sınıflandırılan aeresoller; Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğinde sırasıyla Alevlenir Aerosoller Kategori 1 ve 2’ye tekabül eder.
11.2. Bu girdiyi kullanmak için, aerosol kabın Alevlenir Gaz Kategori 1 veya 2 ya da Alevlenir Sıvı Kategori 1’i içermediğinin belgelenmesi gerekmektedir.
- Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında YönetmelikEk-1 (2.6.4.5) bendine göre parlama noktası 35 °C üzerinde olan sıvıların, Birleşmiş Milletler Test ve Kriter Elkitabı Bölüm III Kısım 32’de belirtilen aralıksız yanma testinden negatif sonuçlar elde edilmiş ise söz konusu sıvıların Kategori 3’te sınıflandırılmasına gerek yoktur. Ancak, yüksek sıcaklık veya basınç gibi yüksek şartlar altında bu durum geçerli olmadığından söz konusu sıvılar bu girdi altında değerlendirilir.
- Amonyum nitrat (5000/10000): Kendiliğinden Bozunma Özelliğine Sahip Gübreler
Bu, Birleşmiş Milletler Trough Testi’ne göre (Bakınız: Birleşmiş Milletler Test ve Kriter Elkitabı, Bölüm III, Altbölüm 38.2) kendiliğinden bozunma özelliğine sahip olan ve amonyum nitrattan kaynaklanan azot içeriği;
- Ağırlıkça % 15,75([2]) ve % 24,5([3]) arasında olan ve toplam yanıcı/organik maddeleri % 0,4’ten fazla olmayan veya 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelikte yer alan yüksek oranda azot ihtiva eden amonyum nitrat gübreleri için patlamaya dayanım testindeki gereksinimleri sağlayan,
- Ağırlıkça % 15,75 veya daha az olan ve kısıtlanmamış yanıcı maddeleri içeren,
Amonyum nitrat bazlı kompozit/bileşik gübrelere (fosfatlı ve/veya potasyumlu amonyum nitrat içeren kompozit/bileşik gübreler) uygulanır.
- Amonyum Nitrat (1250 /5000): Gübre Kalitesinde
Bu; amonyum nitrat bazlı katkısız gübrelere, Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik’te yer alan yüksek oranda azot ihtiva eden amonyum nitrat gübreleri için patlamaya dayanım testindeki gereksinimleri sağlayan ve amonyum nitrattan kaynaklanan azot içeriği;
– En az % 90 saflıkta dolomit, kireçtaşı ve/veya kalsiyum karbonat içeren amonyum nitrat bazlı katkısız gübre karışımları hariç, ağırlıkça % 24,5’ten fazla olan,
– Amonyum nitrat ve amonyum sülfat karışımları için ağırlıkça % 15,75’ten fazla olan,
– En az % 90 saflıkta dolomit, kireçtaşı ve/veya kalsiyum karbonat içeren katkısız amonyum nitrat bazlı gübre karışımları için ağırlık olarak % 28’ten fazla olan([4]),
amonyum nitrat bazlı kompozit/bileşik gübrelere uygulanır.
- Amonyum nitrat (350 /2500): Teknik kalitede
Bu; amonyum nitrattan kaynaklanan azot içeriği;
— Ağırlıkça % 24,5 ve % 28 arasında olan ve % 0,4’ten fazla yanıcı madde içermeyen,
— Ağırlıkça % 28’den fazla olan ve % 0,2’den fazla yanıcı madde içermeyen,
amonyum nitrat ve amonyum nitrat karışımlarına uygulanır.
Bu durum ayrıca, amonyum nitrat konsantrasyonu ağırlıkça % 80’den fazla olan sulu amonyum nitrat çözeltilerine de uygulanır.
- Amonyum nitrat (10/50): Standart dışı ve patlama testine uymayan maddeler ve gübreler
Bu;
– Üretim sürecinde atılan maddeler ile Not 14 ve 15’te belirtilen şartları karşılamadığı gerekçesiyle nihai kullanıcı tarafından yeniden işleme, geri dönüşüm ya da güvenli kullanım için işlenmek üzere üreticiye, geçici depoya veya yeniden işleme tesisine geri gönderilen Not 14 ve 15’te belirtilen amonyum nitrata, amonyum nitrat bazlı katkısız gübrelere ve amonyum nitrat bazlı kompozit/bileşik gübrelere,
– Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelikte yer alan yüksek oranda azot ihtiva eden amonyum nitrat gübreleri için patlama dayanım testinin gereklilikleri yerine getirmeyen, Not 13 ve 14’te belirtilen gübrelere,
uygulanır.
- Potasyum nitrat (5000 /10000):
Bu, saf potasyum nitrat ile aynı tehlike özelliklerine sahip pelet/granül formdaki potasyum nitrat bazlı kompozit gübreler için geçerlidir.
- Potasyum nitrat (1250/5000):
Bu, saf potasyum nitrat ile aynı tehlike özelliklerine sahip kristal formdaki potasyum nitrat bazlı kompozit gübreler için geçerlidir.
- Saflaştırılmış ve zenginleştirilmiş biyogaz:
Metan içeren ve maksimum % 1 oksijen içeren, doğal gaza eşdeğer bir kalite sağlamak amacıyla uygun standartlara göre saflaştırılmış ve zenginleştirilmiş biyogazlar; Ek-1, Bölüm 2, 18’inci girdide sınıflandırılır.
- Poliklorodibenzofuran ve poliklorodibenzodioksinler:
Poliklorodibenzofuran ve poliklorodibenzodioksin miktarları aşağıdaki faktörler kullanılarak hesaplanır.
Dünya Sağlık Örgütü 2005,([5]) Toksik Eşdeğer Faktörler
2,3,7,8-TCDD | 1 | 2,3,7,8-TCDF | 0,1 |
1,2,3,7,8-PeCDD | 1 | 2,3,4,7,8-PeCDF | 0,3 |
1,2,3,7,8-PeCDF | 0,03 | ||
1,2,3,4,7,8-HxCDD | 0,1 | ||
1,2,3,6,7,8-HxCDD | 0,1 | 1,2,3,4,7,8-HxCDF | 0,1 |
1,2,3,7,8,9-HxCDD | 0,1 | 1,2,3,7,8,9-HxCDF | 0,1 |
1,2,3,6,7,8-HxCDF | 0,1 | ||
1,2,3,4,6,7,8-HpCDD | 0,01 | 2,3,4,6,7,8-HxCDF | 0,1 |
OCDD | 0,0003 | 1,2,3,4,6,7,8-HpCDF | 0,01 |
1,2,3,4,7,8,9-HpCDF | 0,01 | ||
OCDF | 0,0003 |
(T = tetra, P = penta, Hx = hexa, Hp = hepta, O = octa)
- Bu tehlikeli maddenin; Alevlenir Sıvılar Kategori P5a veya Alevlenir Sıvılar Kategori P5b kapsamına girdiği durumlarda, en düşük niteleyici miktarlar dikkate alınır.
___________
- Bu değişiklik 1/7/2017 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
EK-2
GÜVENLİK RAPORUNDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER
- Büyük kazaların önlenmesi ile ilgili olarak kuruluşun yönetim sistemi ve organizasyonu hakkında bilgi:
1.1. Bu bilgi Ek-3’te belirtilen unsurları kapsayacaktır.
- Kuruluşun çevresi hakkında bilgi:
2.1. Kuruluşun yerleştiği alan ve çevresinin coğrafi konumu, meteorolojik, jeolojik, hidrografik koşulları ve gerektiğinde geçmişi de dahil olmak üzere kuruluşun tanıtılması,
2.2. Kuruluşun büyük bir kaza tehdidi ortaya koyabilecek olan tesislerinin ve diğer faaliyetlerinin tanımlanması,
2.3. Büyük bir kazanın meydana gelebileceği alanların açıklanması.
- Tesisin tanıtımı:
3.1. Önerilen önleyici tedbirlerle birlikte kuruluşun, güvenlik, büyük kaza risk kaynakları ve büyük bir kazanın meydana gelmesine yol açabilecek koşullar bakımından önemli olan kısımlarının ana faaliyetlerine ve ürünlerine ilişkin açıklama,
3.2. Proseslerin, özellikle işletim yöntemlerinin açıklanması,
3.3. Tehlikeli maddelerin tanımlanması,
3.3.1. Tehlikeli maddelerin envanteri;
a) Tehlikeli maddelerin kimyasal ismine, CAS numarasına ve IUPACMaddenin, Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği tarafından verilen isim IUPAC olarak adlandırılır. IUPAC... More adlandırma sistemine göre tanımlanması,
b) Tehlikeli maddelerin bulunan veya bulunması muhtemel en yüksek miktarı.
3.3.2. Tehlikeli maddelerin fiziki, kimyasal, toksikolojik özellikleri ve insan ve çevre üzerinde hem anında hem de daha sonra ortaya çıkabilecek etkileri,
3.3.3. Tehlikeli maddelerin normal kullanım şartlarında veya öngörülebilen kaza koşulları altında fiziksel ve kimyasal davranışı.
- Kaza risklerinin analizi ve önleme yöntemlerinin tanımlanması:
4.1. Muhtemel büyük kaza senaryolarının ve bunların olabilirliğinin veya bunların meydana gelebileceği koşulların, bu senaryolardan her birini tetikleyebilecek olayların, tesis içinde veya dışındaki nedenlerinin bir özeti ile birlikte, detaylı biçimde açıklanması,
4.2. Yönetmeliğin 17 ve 21 inci maddeleri göz önünde bulundurularak, kuruluştan kaynaklanabilecek büyük kazalardan etkilenmesi muhtemel alanları gösteren haritalar, görüntüler veya uygun olduğu durumda benzer tanımlamaları içeren, tanımlanmış büyük kazaların sonuçlarının, boyutunun ve şiddetinin değerlendirilmesi,
4.3. Tesislerin güvenliği için kullanılan ekipmana ve teknik parametrelere ilişkin açıklama.
- Bir kazanın sonuçlarının sınırlandırılması için uygulanacak koruma ve müdahale önlemleri:
5.1. Büyük kazaların sonuçlarının sınırlandırılması için, tesis içerisinde kurulan ekipmana ilişkin açıklama,
5.2. Uyarı ve müdahale organizasyonu,
5.3. Hareket ettirilebilir dâhili veya harici her türlü kaynağa ilişkin açıklama,
5.4. Bu maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde açıklanan hususların, dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planının hazırlanması için gerekli olan özeti.
EK-3
GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ İLE İLGİLİ OLARAK YÖNETMELİĞİN 10 uncu VE 11 İNCİ MADDELERİNDE BELİRTİLEN PRENSİPLER VE BİLGİLER İLE BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİNE YÖNELİK İŞLETMENİN ORGANİZASYONU
İşletme sahibince hazırlanan büyük kaza önleme politika belgesinin ve güvenlik yönetim sisteminin uygulanması amacıyla, aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir:
Büyük kaza önleme politikası belgesinde belirtilen gereksinimler, işletme tarafından sunulan büyük kaza tehlikeleri ile orantılı olmalıdır.
- Büyük kaza önleme politika belgesi yazılı olarak hazırlanacak ve işletme sahibinin tüm amaçlarını ve büyük kaza tehlikelerinin kontrolü ile ilgili eylem prensiplerini içerecektir.
- Güvenlik yönetim sistemi, büyük kaza önleme politikasının belirlenmesi ve uygulanması için gerekli olan organizasyon yapısını, sorumlulukları, uygulamaları, prosedürleri, süreçleri ve kaynakları da içine alan genel yönetim sisteminin bir parçasını içerecektir.
- Aşağıdaki konular, güvenlik yönetim sistemi tarafından belirlenecektir:
3.1. Organizasyon ve personel: Organizasyonun bütün kademelerinde büyük tehlikelerin önlenmesinde yer alan personelin görev ve sorumlulukları, kuruluşta çalışanların tümü için gerekli olan eğitimin sağlanması.
3.2. Büyük kazaların belirlenmesi ve değerlendirilmesi: Normal ve normal olmayan işlemlerden kaynaklanan büyük tehlikelerin, sistematik bir şekilde belirlenmesi için prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması ve bu tehlikelerin olasılığı ve şiddetinin değerlendirilmesi.
3.3. İşletim kontrolü: Tesisin bakımı, süreçler, ekipman ve geçici kesintileri de içine alan, güvenli işletme için prosedür ve talimatların benimsenmesi ve uygulanması.
3.4. Değişimin yönetimi: Yapılacak değişikliklerin planlanması ya da yeni tesislerin, süreçlerin ya da depolama faaliyetlerinin tasarımı için prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması.
3.5. Acil durumlar için planlama: Sistematik analiz ile önceden tespit edilebilecek acil durumların belirlenmesi, acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planlarının hazırlanması, test edilmesi ve gözden geçirilmesi, bu tür acil durumlara cevap verilebilmesi ve ilgili personel için özel eğitim sağlanması amacıyla, prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması. Bu tür eğitimler, kuruluşta çalışan bütün personele verilecektir.
3.6. Performansın izlenmesi: Hazırlanan büyük kaza önleme politika belgesi ve güvenlik yönetim sistemi ile belirlenen hedeflerle uyum sağlanmasının değerlendirmesi için prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması, uyum sağlanmaması durumunda, düzeltici faaliyetlerin araştırılması ve bu önlemlerin alınması için mekanizmalar oluşturulması. Prosedürler, tam anlamıyla gerçekleşmemiş büyük kazaların raporlanması için gereken işletme sistemini ve özellikle de önleyici önlemlerin başarısızlığa uğraması ve bunlardan çıkarılan dersler ışığında araştırılıp izlenmesini de kapsayacaktır.
3.7. Denetleme ve inceleme: Büyük kaza önleme politikasının ve güvenlik yönetim sisteminin etkinliği ve uygunluğunun, periyodik ve sistematik bir şekilde değerlendirilmesi için prosedürler benimsenecek ve uygulanacak politika ve güvenlik yönetim sisteminin performansı, dokümante edilerek incelenecek ve üst yönetimce gözden geçirilerek güncellenecektir.
EK-4
ACİL DURUM PLANLARINDA BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR
Kısım 1: Dâhili acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planında yer alacak bilgiler
- Acil durum prosedürlerini belirlemeye yetkili kişiler ile tesisteki acil durumların etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetlerden sorumlu olan ve koordine eden kişilerin isim ya da unvanları.
- Harici acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planından sorumlu yetkililer ile irtibat kurulmasından sorumlu kişinin isim ya da unvanı.
- Büyük bir kazaya yol açabilecek derecede öneme haiz, öngörülebilen koşullar veya olaylar için, koşulları veya durumları kontrol etmek ve bunların sonuçlarını en aza indirmek amacıyla, yürütülecek faaliyetlerin güvenlik ekipmanı ve mevcut kaynakları da içeren tanımı.
- Acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More uyarılarının nasıl verileceğini ve bir uyarı durumunda, tesisteki kişilerin yapması gerekenleri de kapsayan ve bu kişilerin maruz kalabileceği risklerin azaltılmasına yönelik düzenlemeler.
- Harici acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planını hazırlamaktan sorumlu yetkililere, kaza ile ilgili erken uyarı ve bu uyarıda verilmesi gerekli bilginin içeriği ve gelişmelere bağlı olarak elde edilen daha detaylı bilginin iletilmesi için yapılacak gerekli düzenlemeler.
- Tesisteki personelin, acil durumlarda yapması gereken görevleri konusunda eğitimleri ve bu eğitimlerin gerektiğinde acil servis hizmetleriyle koordine edilmesi için gerekli düzenlemeler.
- Acil durumların tesis dışı etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetler için sağlanacak yardımlara ilişkin düzenlemeler.
Kısım 2: Harici acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planında yer alacak bilgiler
- Acil durum prosedürlerini belirlemeye yetkili kişiler ile tesis dışındaki faaliyetlerden sorumlu olan ve koordine eden kişilerin isim ya da unvanları.
- Acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More uyarılarının alınmasına, alarmların ve bunların uygulanmasına ilişkin prosedürlerin hazırlanmasına yönelik düzenlemeler.
- Harici acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planının uygulanması için, gerekli kaynakların koordine edilmesine ilişkin düzenlemeler.
- Acil durumların tesis içi etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetler için, sağlanacak yardımlara ilişkin düzenlemeler.
- Acil durumların tesis dışı etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetler için düzenlemeler.
- Kaza ile ilgili halka gerekli bilginin sağlanması ve halkın bu durumda yapması gerekenlere ilişkin düzenlemeler.
EK-5
MADDE 17 UYARINCA KAMUYA VERİLECEK BİLGİNİN İÇERİĞİ
- İşletmecinin adı ve kuruluşun adresi.
- Bilgiyi veren kişinin adı ve görev unvanı.
- Kuruluşun, bu Yönetmeliğe tabi olduğunun ve 7 nci maddede değinilen bildirim veya 11 inci maddede değinilen güvenlik raporunun yetkililere teslim edildiğinin doğrulanması.
- Kuruluşta yürütülen faaliyetlerin kolay anlaşılabilir şekilde açıklaması.
- Kuruluşta bulunan ve büyük bir kazaya yol açabilecek maddelerin ve müstahzarların, bilinen adlarının veya Ek-1, Bölüm 2’de yer almaları durumunda, grup isimleri veya genel tehlike sınıflandırmasının, tehlike özelliklerini gösteren işaretleri ile birlikte verilmesi.
- İnsan ve çevre üzerindeki potansiyel etkileri de dahil olmak üzere, büyük endüstriyel kazaların doğası ile ilgili genel bilgi.
- Büyük bir endüstriyel kaza anında, etkilenmesi muhtemel kişilerin nasıl uyarılacağı ve bilgilendirilmesinin nasıl sürdürüleceğine dair yeterli bilgi.
- Büyük bir endüstriyel kaza anında, etkilenmesi muhtemel kişilerin yapması gereken davranışlar ve uyması gerekli hususlar ile ilgili yeterli bilgi.
- İşletmecinin, büyük endüstriyel kazalarla başa çıkmak ve bunların etkilerini en aza indirmek için, özellikle acil servis hizmetleriyle irtibata geçmek de dahil olmak üzere, tesisteki yeterli düzenlemeleri yapmakla yükümlü olduğunun doğrulanması.
- Büyük endüstriyel kazanın, tesis dışındaki etkileriyle başa çıkmak için hazırlanan harici acil durumİşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım,... More planına yapılan atıf. Bu atıf, bir kaza durumunda, acil servis hizmetlerinden gelen talimat ve isteklere yönelik işbirliği yapılması tavsiyelerini içerecektir.
- Ulusal mevzuatta belirlenmiş olan gizlilik ilkeleri göz önünde bulundurularak, ilave bilginin nereden elde edilebileceğine dair detaylar.
EK-6
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZA BİLDİRİM KRİTERLERİ
Bu Ek’in birinci maddesi kapsamında meydana gelen herhangi bir kazanın veya 2, 3 ve 4 üncü maddelerde belirtilen kaza sonuçlarından en az birinin meydana gelmesi durumunda büyük endüstriyel kazaHerhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre... More bildirimi yapılır.
- Tehlikeli maddelerden kaynaklanan;
Bu Yönetmeliğin Ek-1 Sütun 3’teki eşik değerinin en az %5’i ve daha fazla tehlikeli maddenin dahil olduğu herhangi bir yangın, patlama veya emisyonu (sızıntı, kaza sonucu dökülme vb.).
- İnsana ve mala zarar:
Aşağıdaki olaylardan herhangi birine sebep olan tehlikeli bir kimyasalın dahil olduğu bir kaza;
a) Bir kişinin ölümü,
b) Kuruluş içerisinde 6 kişinin yaralanması ve her birinin en az 24 saat hastanede tutulması,
c) Kuruluş sınırları dışında en az bir kişinin yaralanması ve her bir kişinin en az 24 saat hastanede tutulması,
ç) Kuruluş sınırları dışındaki konutların hasar görmesi ve kullanılamaz durumda olması,
d) Halkın 2 saatten daha fazla süreliğine tahliye edilmesi veya evlerinden çıkma yasağı getirilmesi (kişi x saat değeri en az 500 olmalıdır),
e) 2 saatten fazla içme suyunun, elektriğin, gazın veya telefonun kesilmesi (kişi x saat değeri en az 1000 olmalıdır).
- Çevreye verilen hasar;
3.1 Karasal habitata uzun süreli veya kalıcı hasar;
a) 0,5 ha veya daha fazla bir habitatın veya yasayla koruma altına alınan bir alanı,
b) 10 ya da daha fazla hektarlık tarım alanlarını da içeren bir habitat alanı,
3.2 Tatlısu ve deniz habitatına olan uzun süreli veya önemli hasar;
a) Nehir veya kanal boyunca olan 10 km veya daha fazla hasar,
b) Göle veya gölete olan 1 hektar veya daha fazla hasar,
c) Deltaya olan 2 hektar veya daha fazla hasar,
ç) Açık denizlere veya kıyılara olan 2 hektar veya daha fazla hasar,
d) Akifer ya da yeraltı suyuna 1 hektar ya da daha fazla alana olan önemli hasar.
- Mala olan hasar;
a) Kuruluştaki mala olan 4 milyon TL ve üzerindeki hasar,
b) Kuruluş sınırları dışındaki mala olan 1 milyon TL ve üzerindeki hasar.
(1) 11/12/2013 tarihli ve 28848 (Mükerrer) sayılı Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik Ek-1(2.6.4.5) bendine göre, BM Test ve Kriter El Kitabı (Transport of Dangerous Goods Manual of Tests and Criteria Fifth revised edition United Nations New York and Geneva, 2013) Kısım 32, Bölüm III, aralıksız tutuşma testinde negatif sonuçlar alınmış ise, tutuşma noktası 35 °C üzerinde olan sıvıların Kategori 3’te sınıflandırılmasına gerek yoktur. Ancak, bu yüksek sıcaklık veya basınç gibi yüksek şartlar altında geçerli değildir ve dolayısıyla bu sıvılar bu girdide yer almaktadır.
([2]) Amonyum nitrattan kaynaklı azot içeriği ağırlıkça % 15,75 olan gübre; % 45’lik amonyum nitrata tekabül eder.
([3]) Amonyum nitrattan kaynaklı azot içeriği ağırlıkça % 24,50 olan gübre; % 70’lik amonyum nitrata tekabül eder.
([4]) Amonyum nitrattan kaynaklı azot içeriği ağırlıkça % 28 olan gübre; % 80’lik amonyum nitrata tekabül eder.
([5]) Referans — Van den Berg: 2005 Dünya Sağlık Örgütü Dioksin ve Dioksin Benzeri Bileşikler için İnsan ve Memeli Toksik Eşdeğerlik Faktörleri
EK 7
TEHLİKELİ MADDEYE MÜDAHALE KARTI
- Bu kart Malzeme Güvenlik Bilgi Formları esas alınarak acil servis hizmetleri için tavsiye niteliğinde hazırlanır.
- Bu kartta yer alan bilgiler asgari düzeyde olup müdahaleye yönelik kararlar acil servis hizmetleri tarafından verilir.
- Bu karta ek herhangi bir belge konulmaz.
- Fiziksel, sağlığa ilişkin ve çevresel zararlar sütununda madde ve karışımlar 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğine uygun olarak tehlikeli maddenin etiketinde yer alan H kodları açıklanır.
Örnek 1: H400 sucul ortamda çok toksiktir.
Örnek 2: H224 çok kolay alevlenebilir sıvı ve buhar.
- Ek Bilgi sütununda İşletmeci tarafından acil servis hizmetlerinin yapacağı müdahaleye yönelik faydalı olacağı düşünülen ek bilgilere yer verilir.
Kuruluşun Adı: | Faaliyet Konusu: | Adresi: | ||||
Kapalı Alanı: ..… m2
(Tüm binaların katlar alanı toplamı) |
Kullanılan Açık Alanı:….. m2
(Geçici/daimi depolama-istif-yükleme-elleçleme alanı) |
Yerden en yüksek binanın yüksekliği:…..m
(baca-kule hariç) |
||||
En geniş binanın boyutları:… m x …m | Aynı anda bulunan en fazla kişi sayısı: …kişi | Adı Soyadı | Görevi | GSM Tel No
|
||
Faaliyet Konusunun NACE Kodu: | Acil durumlarda irtibat kurulacak kişi/ kişiler | |||||
Kuruluş sabit Tel No: | ||||||
Tehlikeli Madde Adı |
Fiziksel, sağlık ve çevresel zararlar
|
Müdahale Yöntemi |
Müdahale Ekipmanları |
Müdahale Sırasında Kullanılması Gereken Koruyucu Donanımlar |
Ek Bilgi |
|